U istorijskim izvorima ime Ruma prvi put se pominje 1546. u Sremskom defteru, kao selo srednje veličine u Mitrovačkoj nahiji. Prema defteru iz 1566/67, Ruma je imala 49 kuća, čiji su stanovnici bili isključivo Srbi. (Bošković 2011, 5) Poreklo imena još nije u potpunosti razjašnjeno jer postoji nekoliko teorija o njegovom nastanku koje su, mahom, […]
Kratak istorijski pregled Read More »
Prijepolje se danas, kao i mnogi drugi gradovi u Srbiji, ne posmatra kao grad koji je u prošlosti bio poprište mnogih međuetničkih sukoba, čiji su stanovnici/e ubijani/e, proterivani/e, zlostavljani/e samo zbog svoje etničke pripadnosti. Traume koje su preživljene su ostale, ali se o njima ne govori – kao da je reč o svojevrsnoj predostrožnosti da
Umesto zaključka: ćutanje kao zalog tolerancije i suživota Read More »
Sećanja u Prijepolju su podeljena, i predstave o prošlosti su – iako ne bez izvesne distance, posebno među mlađim sagovornicima/ima – često povezane a etničkom pripadnošću onog/one koji/a se seća. Dva su retka momenta u kome se taj jaz prevazilazi. Prvi se tiče sećanja na socijalistički period koji većina naših sagovornika/ca vidi kao vreme koje
Borba sećanja: komunisti, četnici i voz 671 Read More »
U oktobru 1991, Stranka demokratske akcije i Muslimansko nacionalno vijeće organizuju referendum, na kome se glasalo o autonomiji Sandžaka. Međutim, referendum je proglašen ilegalnim, a rezultat – izglasana autonomija – nije prihvaćen. Čelnici Stranke demokratske akcije su uhapšeni, i 1994. protiv njih je pokrenut sudski proces pod optužbom da su narušili teritorijalni integritet Savezne Republike
Povratak u prošlost: Prijepolje tokom 1990ih Read More »
Kako bi se lokalna kultura sećanja i zaborava stavile u širi kontekst, potrebno je osvrnuti se na istorijski razvoj ovog grada, koji se vezuje za istoriju Sandžaka, odnosno Raške: oblasti na jugozapadu Srbije u kojoj većinu stanovnika čine Bošnjaci/kinje. Sam termin „sandžak“ potiče od reči kojom su se u Osmanskom carstvu označavale zasebne teritorijalne jedinice.
Kratka istorija Prijepolja: šta se, i kako pamti? Read More »
Istorija Priboja vezana je za istoriju Sandžaka/Raške, multinacionalne i multikofesionalne sredine u kojoj su se mirniji periodi zajedničkog života smenjivali s periodima etničkih tenzija i sukoba, koji su neretko imali teške posledice po lokalno stanovništvo.6 Priboj se prvi put spominje u 15. veku, u osmanskim izvorima, prvenstveno kao usputna stanica trgovačkim karavanima. U sastavu prvo
Istorija koja se pamti i istorija koja se zaboravlja Read More »
Priboj je grad u kome se prošlost pažljivo filtrira. Nema grandioznih spomenika, sećanja su fokusirana na „srećne dane“ industrijskog razvoja.28 Drugi svetski rat je tema koja se ne otvara, uz opasku da ovaj grad, za razliku od obližnjeg Prijepolja, „nema jaku partizansku tradiciju“.29 Zločin četničkih odreda u okolini Priboja – najveći masakr nad civilnim stanovništvom
Zaključak: mapa tišine Read More »
„Lazarev grad“ za koji se vezuje kosovsko predanje u proteklim decenijama postao je važno mesto kulture i politika sećanja u Srbiji. To ne iznenađuje s obzirom na to da se u tom periodu odvijalo i ustanovljavanje kosovskog mita kao povesti o srpskom stradanju, herojstvu i slavi, na mesto centralnog (etno)političkog mita. „Vidovdan“, „kosovski zavet“ i
Jedna od specifičnosti Kruševca je što je lokalna istorija jednim svojim značajnim delom vezana za srpsku srednjovekovnu istoriju i Kruševac kao prestoni grad kneza Lazara Hrebeljanovića iz koga je po predanju, vojska krenula u bitku na Kosovu 1389. Delovi te istorije vidljivi su u Donžon kuli sa ostacima srednjevekovnog utvrđenja, crkvi Lazarici i metafori o
„Lazarev grad“ – Kruševac kao grad kosovskog mita Read More »
Kao što je ranije već pomenuto, poslednja decenija 20. veka (i) u Srbiji označava period radikalne društvene, ekonomske, političke i ideološke transformacije. Te promene moguće je pratiti i na nivou reprezentacije/a prošlosti, u selekciji događaja na kojima je fokus i načinima na koji se diskurzivno uokviruju. Lokalna mesta sećanja u tom smislu, pod uticajem su
Zvanično sećanje: Na pravoj strani od Kosova do Kosova Read More »
